• عوامل مؤثر در انتخاب سطح مقطع هادی

سطح مقطع هادی ها باید با توجه به عوامل زیر تعیین گردد:

 نوع مصرف (تک فاز یا سه فاز)

جریان مجاز

شرایط محیط نصب هادی مانند روکار یا توکار بودن، در  هوای آزاد یا داخل زمین

حداکثر دمای مجاز هادی

 افت ولتاژ مجاز مجاز هادی

اثر هارمونیک ها روی هادی

 تنش های الکترومکانیکی که ممکن است در اثر اتصال کوتاه در آنها به وجود آید.

 تنش های مکانیکی دیگری که ممکن است در هادی ها ایجاد شود.

 حداکثر مقاومت ظاهری، با توجه به عملکرد وسیله حفاظتی در برابر اتصال کوتاه

نکات فوق الذکر، در درجه اول، مربوط به تأمین حفاظت تأسیسات الکتریکی است؛ ولی از لحاظ بهره برداری اقتصادی ممکن است از مقاطعی بزرگتر از آن چه که برای تأمین حفاظت لازم است، استفاده گردد.

اﻧﺠﺎم ﻣﻨﺎﺳﺐ و دﻗﻴﻖ ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻧﺘﺨﺎب آن ﻫﺎ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻧﻘﺶ ﺑﻪ ﺳﺰاﻳﻲ در ﭘﺎﻳﻴﻦ آوردن ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﻠﻲ ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ و ﻧﻮع ﻛﺎﺑﻞ ﻫﺎ، باید این داده ها موجود باشد:

• ﻣﺸﺨﺼﺎت ﺑﺎر ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻮان و ﺿﺮﻳﺐ ﺗﻮان، ﻣﻴﺰان ﺟﺮﻳﺎن و ﻣﻴﺰان اﻓﺖ وﻟﺘﺎژ ﻣﺠﺎز.
• فاصله بار تا تابلو و یا طول کابل.
• ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﺴﻴﺮ ﻋﺒﻮر ﻛﺎﺑﻞ ﻣﺎﻧﻨﺪ درﺟﻪ ﺣﺮارت.

کابل مهار دار

یکی دیگر از انواع کابل برق کابل مهار دار است که جنس این کابل ها از آلومینیوم یا مس تشکیل شده. کابل مهار دار برای شبکه های محلی و روستا ها استفاده و روی تیر های برق نصب می شوند. کابل مهار دار در مجاورت کابل های فشار قوی و ولتاژ بالا مورد استفاده قرار می گیرند. این کابل ها دارای روکش مقاوم و آنتی ترک هستند. نیروی کشش کابل مهار دار بسیار زیاد است که بنا به شرایط جویی این میزان کشش قابل تنظیم و طراحی و سفارش است. کاربرد این کابل ها بیشتر در خارج از ساختمان ها، بر روی تیر های چوبی، بتنی و فلزی برق، خط های مخابرات و راه آهن، شبکه های بین شهری، روستایی و کوهستانی است. توجه داشته باشید که از این کابل ها در نزدیکی خط هایی با ولتاژ متوسط و بالا استفاده نکنید.

مقاومت الکتریکی در سیم ها و کابل ها

اصولا در سیم‌ های چند رشته ‌ای در سطح مقطع سیم شکاف‌ های بیشتری بین رشته‌ها وجود دارد. اما در فرکانس‌ های بالا از سیم‌ های چند رشته‌ای به دلیل پدیده اثر پوستی بیشتر استفاده می شود. پدیده اثر پوستی سبب تلف شدن نیرو در سیم می‌شود که برای سیم ‌های معمولی این اثر را کاهش نمی‌دهند و برای کاهش اثر از کابل‌ های لیتز استفاده می‌نمایند. کابل لیتز از چند سیم چند رشته‌ ای تشکیل شده که با روکشی عایقی از هم جدا می‌شود و سطح مقطع را برای عبور جریان بیشتر می‌کند.

کابل ویژه در صنعت کشاورزی

کابل ویژه در صنعت کشاورزی ، کابل های گرد سه رشته که ویژه استفاده در صنعت کشاورزی می باشد.

کاربرد کابل کشاورزی

با توجه به اینکه یکی از مراکز مصرف انرژی در ایران صنعت کشاورزی می باشد این کابلها ویژه مصارف انتقال برق در این صنعت طراحی و تولید گردیده است .

در طراحی این محصول کلیه نیازمندی های مشتری و نیز شرایط خاص بهره برداری در نظر گرفته شده،
به گونه ای که این کابلها با دارا بودن ویژگیهای زیر بطور کامل با نیازهای مصرف کنندگان منطبق است :

مقاومت بالا در اثر تابش مستقیم نور خورشید ( ANTI UV )

مقاومت مکانیکی بسیار بالای سطوح خارجی کابل در برابر سایش اجسام زبر و ساینده ( همچون سنگ های موجود در زمین کشاورزی )
و اجسام تیز و برنده ( همچون پلیسه های موجود در جدار چاه های آب و تابلوهای برق )

آمیزه پلیمری ویژه زرد رنگ روکش جهت شناسایی بهتر و تفکیک از سایر کابل ها
( این آمیزه پلیمری علاوه بر استقامت بالای مکانیکی دارای ثبات رنگ در دوران بهره برداری می باشد )

سهولت حمل و نقل و نصب بدلیل استفاده از آمیزه پلیمری ویژه در ساختار کابل و وزن پایین این محصول

بسته بندی ویژه کابل بر روی قرقره های مقاوم و حفاظت شده با لایه های محافظ

ساختار کابل های کشاورزی

هادی آن از مس آنیل شده گروه ۵ (انعطاف پذیر – افشان ) مطابق با استاندارد IEC 60228 یا استاندارد ISIRI 3084  است .

پوشش روی هادی از نوار ویژه غیر جاذب رطوبت می باشد .

لایه های ضد آب شامل پودر ، نخ و نوار ضد آب است .

رنگبندی رشته ها آبی ، مشکی ، قهوه ای می باشد.

کابل مهار دار

یکی دیگر از انواع کابل برق کابل مهار دار است که جنس این کابل ها از آلومینیوم یا مس تشکیل شده. کابل مهار دار برای شبکه های محلی و روستا ها استفاده و روی تیر های برق نصب می شوند. کابل مهار دار در مجاورت کابل های فشار قوی و ولتاژ بالا مورد استفاده قرار می گیرند. این کابل ها دارای روکش مقاوم و آنتی ترک هستند. نیروی کشش کابل مهار دار بسیار زیاد است که بنا به شرایط جویی این میزان کشش قابل تنظیم و طراحی و سفارش است. کاربرد این کابل ها بیشتر در خارج از ساختمان ها، بر روی تیر های چوبی، بتنی و فلزی برق، خط های مخابرات و راه آهن، شبکه های بین شهری، روستایی و کوهستانی است. توجه داشته باشید که از این کابل ها در نزدیکی خط هایی با ولتاژ متوسط و بالا استفاده نکنید.

کابل فشار ضعیف چیست؟

کابل‌های فشار ضعیف به کابل‌هایی با رشته‌های مس و آلومینیوم گفته می‌شود که در سطوح ولتاژی 300 تا 3000 ولت مورد استفاده قرار می‌گیرند. این رسانا به کمک پلیمرهایی مانند پلاستیک فشرده، پی وی سی و ... عایق می‌شوند تا از خطرات و شار الکتریکی به اطراف جلوگیری کنند.

کابل‌های فشار ضعیف خود به انواع مختلفی تقسیم‌بندی می‌شوند. به عنوان مثال کابل تک لا، نصب ثابت، نیمه افشان گرد، افشان، نیمه افشان کامپکت و ... همگی زیرمجموعه‌ای از این نوع کابل هستند.

کاربرد کابل‌های فشار ضعیف

کابل‌های فشار ضعیف برای جاهایی مورد استفاده قرار می‌گیرند که میزان شار الکتریکی در محدوده‌ی استاندارد کابل است. کابل‌هایی که برای برق‌کشی برخی تأسیسات ساده، ساختمان‌های مسکونی و اداری به کار می‌روند، از این نوع هستند. همچنین در سیم‌کشی درون لوازم الکتریکی کم مصرف نیز از این کابل‌ها استفاده می‌شود.

البته با توجه به نوع کابل، در موارد متنوعی به کار می‌روند که مناسب با ساختار و عملکرد کابل باشند.

مراحل تولید سیم و کابل

۱- نازک کاری

این عملیات توسط یک دستگاه نازک کن راد و دستگاه نازک کن فاین در دو مرحله انجام می شود.

در مرحله اول مفتول مس ۸ میلی متر توسط دستگاه راد به مفتول مس ۱.۳۸ میلی متر تبدیل شده و این مفتول ها بعنوان ورودی مرحله دوم نازک کاری توسط دستگاه فاین به مفتولهای مناسب با سفارش مشتری، تبدیل می شود.

۲- مرحله آنیل کاری

کلیه مفتولهای نازک شده در دستگاه فاین در محلی مشخص در کناره کوره آنیل کاری، با توجه به تابلو مربوطه جمع آوری گردیده و پس از رسیدن به حداقل تعداد مورد نیاز جهت آنیل کاری (۵۴ قرقره) آماده قرارگیری در کوره و آنیل شدن می گردد.

۳- مرحله بانچ (تاباندن رشته های مس)

این عملیات توسط دستگاه بانچر انجام می شود. مواد اولیه این مرحله مفتولهای آنیل شده روی قرقره می باشد ودر صورتیکه تعداد قرقره ها وقطر آنها مطابق سفارش مشتری واستاندارد مربوطه باشد.

۴- مرحله عایق کاری (تولید زیره کابلی – سیم)

در این مرحله، رشته های پانچ شده بعنوان مواد اولیه اصلی و گرانول عایق بعنوان دیگر ماده اصلی جهت تولید سیم یا زیره کابلی بکارمی رود.فرآورده تولید شده توسط دستگاه اکسترودر، اگر محصول نهایی سیم باشد جهت بسته بندی به واحد مربوطه ارسال می گردند و چنانچه زیره کابلی باشند روی قرقره های مخصوص جمع شده تا در مرحله تاب زیره (استرندر) بکار رود.

۵- مرحل روکش زنی (اکسترودر کابل)

دستگاههای اکسترودر خط جهت عملیات روکش زنی استفاده می گردد. مواد اولیه اصلی این مرحله زیره های استرندر شده گرانول روکش و پودر تالک می باشد.

۶- مرحله بسته بندی

این مرحله از تولید که آخرین مرحله می باشد محصول نهایی درمتراژ وشکل ونوعی که مشتری درخواست کرده است بسته بندی می شود. سیم وکابل تولیدشده به دوصورت قرقره ای وکلافی قابل تحویل به مشتری هستند.

در بسته بندی کلافی نیز برحسب خواست مشتری نوع نایلکس انجام می شود ولی درنوع اتوماتیک کلافهای سیم وکابل بصورت اتوماتیک توسط دستگاه بسته بندی، وکیوم می شود.

تفاوت کابل افشان سبک و قدرت

این دو کابل شاید از لحاظ ظاهری با هم تفاوتی نداشته ولی عمده تفاوت آنها در بازدهی و میزان انتقال جریان برق است که باعث تفاوت در کاربرد آن ها شده است. 
کابل افشان قدرت :(power cable)  این مدل کابل بیشتر برای جعبه اتصال، تاسیسات صنعتی و مواردی که نیاز به دفن کابل در خاک داشته مورد استفاده قرار می گیرد. عایق این کابل های پلی وینیل کلراید هادی عموما از جنس مس است. البته در بعضی موارد خاص از کابل آلومینیومی هم استفاده می کنند.
کابل افشان سبک: این مدل از جنس مس آنیل شده است و بیشتر در وسایلی که دو شاخه ثابت متصل به کابل دارند مانند لوازم برقی، لوازم منزل و در کل استفاده می شوند. جنس عایق آن ها بیشتر از نوع PVC/D بوده و رنگ روکش آنها معمولا سفید یا مشکی است. کابل های افشان سبک به دو صورت گرد و تخت قابل تولید هستند. در نوع گرد آن ها از رشته ها به هم تابیده شده هستند؛ ولی در نوع تخت رشته ها به صورت موازی در داخل کابل قرار می گیرند.
سیم و کابل افشان تخت : نام دیگر آن ها کلافی است. کابل های تخت زمانی است که به هر دلیلی توانایی استفاده از کابل گرد وجود نداشته، مانند کابل های آسانسورها، جرثقیل و نقاله کاربرد دارد. کابل های افشان تخت انعطاف پذیری بسیار بالایی داشته و در صورت استفاده از نظر قیمت و ابعاد کمتر از کابل گرد است. درون این کابل ها یک رشته نخ نایلونی بوده که باعث طول عمر بیشر کابل تخت می شود. این کابل قابلیت تولید در اندازه های متنوع در ابعاد ۴، ۸، ۱۲، ۱۶، ۲۰ و ۲۴ رشته را دارد. معمولا از کابل تخت در فضاهایی که دارای که محدودیت نصب وجود دارد استفاده بهتری می توان کرد. استفاده از کابل افشان تخت در مواردی مانند وسایل پخت و پز گرمایشی، ماشین آلات و تجهیزات کشاورزی، تاسیسات خارجی تایید نمی شود. چرا که برای استفاده در کابل آسانسور (تراول کابل) باید از نوع ۲۰ یا ۲۴ رشته آن برای مقاومت بیشتر آن استفاده کنیم.
سیم و کابل گرد: کاربرد این کابل ها از نظر قدمت قدیمی تر از کابل های تخت بوده و برای صنایع مختلف و ماشین آلات بسیار مناسب هستند. در اینجا به برخی از تفاوت های این دو کابل از لحاظ ظاهری و مکانیکی می پردازیم:
•    ایمنی بالاتر نسبت به کابل های تخت
•    استفاده از کابل های تخت در پروژه های رباتیک و خودکار پزشکی و خیلی از صنعت های دیگر
•    ظرفیت بیشتر و بزرگ تر در انتقال کابل های تخت نسبت به کابل های گرد و بنابراین بازدهی بیشتر
•    کابل های افشان تخت نسبت به گرد سبک تر بوده ولی این سبکی تاثیری در کارایی محصول نداشته و همچنان از نظر پیکر بندی بسیار خوب عمل می کنند.

کابل افشان

کابل های افشان گروه دیگر از تجهیزات سیم و کابل بوده که از کنار هم قرار دادن چند رشته سیم افشان به دست می آید. این کابل بسیار انعطاف پذیر بوده و برای تاسیسات صنعتی و ساختمانی مختلف مثل سیم کشی داخل منازل، پمپ شناور داخل چاه، کلید اتصال و غیره مناسب است.

اصطلاح دیگر کابل افشان کابل نرم نیز بوده که بیشتر برای اتصالات متحرک و کوتاه کاربرد دارد. معمولا در طراحی عایق بندی این کابل معمولا از پلی وینیل کلراید که ماده ای عایق است و برای دفع ضربات مکانیکی و الکتریکی بسیار مناسب بوده مورد استفاده قرار می گیرد. برای کابل افشان سبک از پلیمر PVC/D و کابل افشان پر قدرت از پلیمر PVC/A استفاده می کنند. کابل های افشان از یک تا پنج رشته قابلیت تولید و عرضه دارند؛ این کابل ها با استاندارد ISIRI 3084 یا IEC60228 منطبق هستند که دارای ویژگی های مخصوصی مانند:

•    جنس سیم و کابل از مس آنیل با اندود قلع یا بدون اندود باشد (این موضوع به نوع کاربرد آن بستگی دارد.)

•    قطر اسمی هر سیم باید با سایر آن ها یکسان و برابر بوده و از حداکثر مقادیر استاندارد بیشتر نباشد.

•    میزان مقاومت هر هادی در دمای +۲۰ درجه سانتیگراد از حداکثر میزان استاندارد بیشتر نشود.

کابل افشان ها به دو دسته قدرت و سبک تقسیم می شود. کابل افشان قدرت در تامین برق مناطقی که احتمال صدمه مکانیکی به کابل وجود ندارد مانند فضای باز، زیر خاک، درون آب، نیروگاه ها مورد استفاده قرار می گیرد. کابل افشان سبک در محدوده دمایی -۳۵ تا +۷۰ درجه سانتیگراد قابل استفاده است. حداقل مقاومت اهمی این کابل ها ۲۰ بوده و باید با استانداردهای JIS C 3501،MIL C 17  و IEC 60096 طراحی شده باشند. این کابل ها را می توان با مس آنیل شده قلع اندود گروه ۱، ۲یا ۵ ساخته و عایق به کار رفته بر روی این هادی از پلی اتیلن جامد یا اسفنجی (فوم دار) است؛ که برای انتقال فرکانس های بالا در فرستنده ها و گیرنده ها کامپیوتر، دوربین مدار بسته  و گیرنده های رادیو و تلویزیون کاربرد زیادی دارند.

کاربرد و ساخت کابل و سیم مفتولی

سیم مفتولی از کنار هم قرار دادن چند رشته سیم نازک به دست می آید. کابل مفتولی به کابل سخت یا خشک هم معروف بوده چرا که انعطاف پذیری آنها بسیار کم است. سیم و کابل مفتولی به دلیل قابلیت فرم دهی همچنین بهبود در انتقال جریان برق، مورد استفاده تابلوهای برقی قرار می گیرد.

کاربرد دیگر کابل مفتولی می توان به کابل کشی داخل ساختمان، لوله های خرطومی، ساخت دسته سیم با هادی گروه ۲ و در کل برای مکان های بسته و اتصالات بلند اشاره کرد. این مدل کابل قابلیت استفاده بین ولتاژ ۳۰۰ تا ۵۰۰ ولت برای سطح مقطع ۰٫۵، ۰٫۷۵ و ۱ میلی متر و ولتاژ ۴۵۰ تا ۷۵۰ ولت برای سطح مقطع بزرگتر از ۱ میلی متر را دارند.

سیم مفتولی به صورت یک لایه مسی یا یک نوار رشته ای بوده که استفاده مناسب از آن در جاهایی که نیاز به نصب دائم و حرکت ندارند. این نوع از سیم ها در بیشتر مواقع به وسایل اضافی مثل سرسیم ها برای اتصال احتیاج نداشته؛ ولی احتمال شکسته شدن آنها نیز در اثر جابجایی و حرکت زیاد وجود دارد.

​

 کابل چند هادی یا چند هسته‌ای

کابل چندهسته‌ای یا چندهادی دارای چندین هادی با غلاف‌های عایق‌بندی شده است که در یک کابل پوشش‌دار پیچیده شده‌اند. کاربرد این کابل این است که با داشتن یک کابل به جای ۱۰ یا ۲۰ سیم جداگانه، از اتصال شلوغ جلوگیری کرده و با اتصال تک به تک آن‌ها باعث صرفه‌جویی در زمان می‌شود.

کابل چند هسته‌ای

هادی‌های جداگانه دارای غلاف عایق با محفظه مشترک ساخته شده از مواد عایق هستند. اما در برخی موارد، یک لایه آلومینیوم برای محافظت در برابر EMI (تداخل الکترومغناطیسی) یا یک لایه زرهی اضافی برای محافظت بیشتر وجود دارد. کابل‌های چند‌هسته‌ای معمولاً به یک رابط چندپینه متصل می‌شوند.

​

کابل چند هسته‌ای دارای محافظ

​

کابل چند هسته‌ای بدون محافظ

هسته‌ها تعداد اتصالات مفید هستند. یک کابل سه‌ فاز ساده را نمی‌توان کابل چندهسته‌ای نامید، اما کابلِ دارای دو یا بیشتر از دو هادی جداگانه سه‌فاز یک کابل چند‌هسته‌ای است. به عنوان مثال، در یک میکسر صوتی دارای چندین کابل ورودی از میکروفون‌ها است، کابل‌ها به هم متصل شده‌اند و یک کابل چند‌هسته‌ای را تشکیل می‌دهند که آسان‌تر از اتصال هر کابل در محل خود است.

کابل چندهسته‌ای اغلب در الکترونیک برای انتقال داده در کاربردهایی مانند موارد زیر به کار می‌رود:

• انتقال سیگنال صوتی به میکسر صوتی
• ارسال سیگنال صوتی و تصویری در کنسول‌های بازی
• ارسال سیگنال دوربین به CCU (واحد کنترل دوربین) در استودیوهای تلویزیونی
• ارسال سیگنال صوتی و تصویری از دوربین با استفاده از یک کابل
• در شبکه‌بندی

​

کابل برق صنعتی

کابل برق صنعتی کابلی با توانایی انتقال برق فشار قوی بوده که در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. این کابل دارای استانداردها و ویژگی ها متفاوتی با کابل های معمولی که در موارد خانگی استفاده می شوند است. کابل برق صنعتی تشکیل شده از دو یا چند رشته سیم می باشد که معمولا از مس یا آلومینیوم مغزی آن تشکیل شده. دو یا چند سیم مغزی فلزی روکش پلاستیکی معمولا PVC برای عایق شدن برق و لایه دوم آن که دو سیم را در بر می گیرد. معمولا کابل ها بر دو دسته قدرت و فرمان تقسیم می شوند.

تفاوت قدرت و فرمان

قدرت شامل سطح مقطع بیشتر و معمولا دو رشته می باشد. فرمان شامل سطح مقطع کمتر ولی بیشتر از دو رشته می باشد. منظور از سطح مقطع درواقع ضخامت سیم می باشد. سطح مقطع ضخیمتر باعث بالا رفتن قدرت و میزان جریان عبوری از سیم می باشد.

قیمت کابل برق صنعتی

قیمت کابل معمولا بر اساس خلوص آلیاژ داخلی آن ها سنجیده می شود. اما از میزان خلوص آلیاژ داخلی تاثیر گذارتر برند سازی کمپانی ها تعیین می شود. برندهای معروف اصولا قیمت های بسیار بالاتری برای جنس یکسان از برندهای بی نام دارند.

تشخیص کیفیت کابل مفتولی، افشان، نیمه افشان

انواع سیم و کابل

انواع مختلفی از کابل و سیم بسته به کاربرد و استفاده آن‌ها وجود دارد که در ادامه آن‌ها را معرفی می‌کنیم.

کابل ارتباطی

به انواع کابل‌ها و سیم‌هایی که برای ارتباطات یا انتقال سیگنال استفاده می‌شود، کابل ارتباطی گفته می‌شود. تنها هدف این نوع سیم یا کابل انتقال اطلاعات است. در اینجا سه نوع کابل ارتباطی معرفی می‌کنیم.

کابل کواکسیال

«کابل کواکس یا کواکسیال یا هم‌محور» (Coaxial Cable) نوعی کابل الکتریکی است که از چهار لایه ساخته می‌شود و به شکل کواکسیال (با یک محور یا مرکز مشترک) است. قسمت مرکزی کابل کواکسیال یک هادی است که توسط یک لایه پلاستیکی عایق پوشانده شده و یک محافظ یا شیلد فلزی آن را احاطه کرده است. روی آن نیز لایه چهارم عایق پلاستیک قرار دارد.

کابل کواکسیال برای انتقال سیگنال با فرکانس بالا استفاده می‌شود. به همین دلیل، در آن از سپر یا محافظ فلزی برای جلوگیری از تداخل نویز استفاده می‌شود. کابل کواکسیال معمولاً برای توزیع سیگنال تلویزیون کابلی، انتقال سیگنال بین آنتن‌ها، فرستنده و گیرنده به کار می‌رود.

کابل کواکسیال خود به انواع مختلفی تقسیم می‌شود که هر کدام کاربرد خاص خود را دارند. در ادامه با آن‌ها آشنا می‌شویم.

کابل کواکسیال هاردلاین یا هلیاکس 

«کابل کواکسیال هاردلاین» (Hardline Coaxial) یا خط سخت که بیشتر با نام تجاری آن، یعنی «کابل هلیاکس» (Heliax Cable) شناخته می‌شود، یک کابل کواکسیال ضخیم است که سیم هادی مرکزی آن از مس و محافظ آن از لوله‌های مسی یا نقره ساخته شده است. این کابل به طور خاص برای انتقال فرکانس بالا استفاده می‌شود و می‌تواند صدها کانال را حمل کند و معمولاً بین یک فرستنده روی زمین و آنتن هوایی نصب می‌شود.

کابل هلیاکس

کابل کواکسیال تشعشعی یا نشتی

کابل کواکسیال تشعشعی یا نشتی نوع دیگری از کابل کواکسیال است که در آن، محافظ عمداً به گونه‌ای طراحی شده است تا امواج RF را تابش دهد. در این محافظ شکاف‌هایی تعبیه شده است که برای طول موج RF خاص تنظیم شده‌اند و اثر نشتی دوطرفه بین فرستنده و گیرنده را فراهم می‌کنند. این نوع کابل کواکسیال در مکان‌هایی که امکان آنتن‌دهی وجود ندارد، مانند تونل‌های زیرزمینی، چاه آسانسور و غیره استفاده می‌شود.

کابل کواکسیال RG-6

کابل کواکسیال RG-6 متداول‌ترین نوع کابل کواکسیال است که برای انتقال سیگنال در مصارف مسکونی و تجاری استفاده می‌شود. این کابل از یک سیم مسی جامد با عایق پلاستیکی پوشانده شده توسط یک فویل آلومینیوم و یک محافظ بافته شده برای محافظت در برابر تداخل ساخته شده است. کابل کواکسیال برای انتقال سیگنال‌های صوتی و تصویری در کاربردهایی مانند تلویزیون کابلی، سیگنال تلویزیون ماهواره‌ای و رادیو و غیره استفاده می‌شود.

کابل کواکسیال RG-6

کابل تریاکسیال یا تریاکس

«کابل تریاکسیال» (Triaxial Cable) یا «کابل تریاکس» (Triax Cable) نوع دیگری از کابل کواکسیال است که شامل یک لایه دیگر از عایق و محافظ روی محافظ موجود است. سپر دوم یا بیرونی برای محافظت از محافظ داخلی در برابر تداخل الکترومغناطیسی زمین می‌شود.

کابل تریاکسیال

کابل تویناکسیال یا تویناکس

«کابل تویناکسیال» (Twin-axial Cable) یا «کابل تویناکس» (Twinax Cable) نوعی کابل کواکسیال است که شبیه RG-6 است، اما به جای یک هادی داخلی، دارای دو هادی داخلی است. در این کابل، دو هادی داخلی عایق‌بندی شده توسط یک محافظ بافته شده به هم تابیده شده‌اند. کابل تویناکسیال برای ارتباط سیگنال با برد کوتاه با سرعت بالا معمولاً برای شبکه اترنت ۱۰ گیگابایتی استفاده می‌شود.

کابل تویناکسیال

کابل کواکسیال نیمه‌صلب

«کابل کواکس نیمه‌صلب» (Semi-rigid Coaxial Cable) نوع دیگری از کابل کواکسیال است که در آن غلاف خارجی از مس سخت با یک هادی داخلی است. محافظ بیرونی محافظت بهتری در مقابل تداخل مهیا می‌کند. محافظ به دلیل ساختار لوله مانندی که دارد، انعطاف‌پذیر نیست و پس از فرم‌دهی اولیه خم نمی‌شود.

کابل کواکسیال نیمه‌صلب

کابل کواکسیال صلب 

«کابل کواکسیال صلب» (Rigid Line Coaxial Cable) یک شکل اصلاح شده از کابل نیمه‌صلب است که از دو لوله (محافظ) متحدالمرکز ساخته شده است که از سیگنال توان بالا محافظت بیشتری می‌کند. در این کابل‌ها از زانو و اتصالات اتصال برای خم شدن استفاده می‌شود. کابل‌های کواکسیال صلب برای انتقال سیگنال توان بالا بین اجزای فرکانس رادیویی فرستنده و آنتن استفاده می‌شوند.

کابل کواکسیال صلب

کابل زوج به هم تابیده

این نوع کابل ارتباطی از دو سیم عایق به هم تابیده ساخته می‌شود تا یک جفت به هم تابیده واحد ایجاد کند. هدف از پیچاندن، کاهش تداخل الکترومغناطیسی یا نویز است. از این کابل‌ها در شبکه اینترنت و ارتباطات تلفنی استفاده می‌شود.

کابل‌های زوج به هم تابیده بیشتر بر اساس محافظت در برابر نویز به دو نوع تقسیم می‌شوند.

کابل زوج به هم تابیده بدون محافظ: کابل‌های زوج به هم تابیده بدون محافظ (UTP) هیچ محافظ اضافی برای محافظت در برابر نویز ندارند. زوج‌های پیچ خورده ممکن است نویز را کاهش دهند، اما باز هم از آن تأثیر می‌پذیرند. از انواع مختلف کابل‌های UTP در ساختمان‌های مسکونی و تجاری با پهنای باند مختلف، مثلاً CAT2 ،CAT1 و… استفاده می‌شود.

تقسیم بندی سیم ها:
سیم مفتولی :
1-سیم مفتولی یا سیم تک لا ، این نوع سیم که به سیم خشک نیز معروف است دارای یک رشته هادی می باشد و به دلیل این که قابلیت فرم دهی دارد عموما در تابلو برق ها استفاده می شود.ولتاژ نامی این نوع سیم 750/450 ولت است و برای جریان های مختلف ، با سطح مقطع عای 1.5 تا 240 میلی متر مربع ساخته میشود.
سیم افشان :
2-سیم افشان ، سیم های افشان به دلیل این که از تعداد زیادی سیم مسی نازک به هم تابیده تشکیل شده اند نرم بوده و دارای قابلیت انعطاف بالا می باشند به همین دلیل از آن ها در سیم کشی ساختمان استفاده می شود. ولتاژ نامی این سیم های افشان 500/300 ولت است. و با توجه به جریان عبوری در سطح مقطع های مختلف موجود می باشند.
سیم نیمه افشان :
3-سیم نیمه افشان ، این سیم های چیزی بین سیم های مفتولی و افشان می باشند یعنی تعداد رشته های این نوع سیم به مراتب از سیم های افشان کم تر بود و در نتیجه انعطاف آن نیز از سیم های افشان کمتر می باشد. ولتاژ نامی این سیم 750/450ولت است و زمینه های کاربرد روی آن مشابه سیم های مفتولی است.

شرایط نصب و قرار دادن کابل های برق
کابل های با غلاف و عایق پلاستیکی را نباید هیچ گاه در درجه حرارت زیر ۵- درجه سانتی گراد نصب و کابل کشی کرد.در صورت اجبار،قرقره،کابل باید چند روز قبل از نصب در محیط گرمی(حدود۲۰درجه سانتی گراد) انبار شود. در هنگام کابل کشی شعاع خمش کابل های پلاستیکی نباید از ۱۵ برابر قطر خارجی کال کوچکتر باشد.
اما در انتهای کابل می توان شعاع خمش را در موارد خاص با رعایت اصول فنی تا نصف مورد فوق کاهش داد.
هنگامی که کشیدن کابل توسط دستگاه های مخصوص انجام می گیرد باید مواظب بود که نیروی کششی وارده به کابل از مقادیر مجاز بیشتر نشود.اگر کابل در خاک دفن شود باید گودالی به عمق ۷۰ سانتی متر حفر کرد و کابل ها را در این گودال در خاک نرم(الک شده) به ارتفاع ۲۰ سانتی متر قرار داد و روی آن آجر و بر روی آجر خاک معمولی ریخت.این عمل سبب می شود که از فشار طبقات خاک بر روی کابل و تعقیر شکل آن جلو گیری به عمل آید و همچنین در موقع کندن زمین با بیل و کلنگ صدمه ای به کابل وارد نیاید.

کابل چیست ؟

کابل از سیم ها به وجود آمده است که دارای دو یا چند هادی می باشند.

کابل ها در بیشتر موارد عایق شده هستند.

کابل ها انواع مختلفی دارند که شامل کابل فیبر نوری، کابل پیچ خورده، کابل چند منظوره و… می باشند.

هر کدام از انواع مختلف کابل ها، کاربرد های مخصوص به خود را دارند اما همگی کابل ها برای انتقال دادن سیگنال های برقی و همچنین مخابرات استفاده می شوند.

موارد تفاوت سیم و کابل

موارد زیادی را شامل می شود که برخی از آن ها را برای شما بیان می کنیم.

کابل ها و سیم ها از نظر تعداد رشته با یک دیگر تفاوت دارند. 

سیم ها یک رشته ای هستند اما کابل ها از چندین رشته ساخته شده اند. 

اما باید در نظر داشته باشید که هر هادی که یک رشته ای باشد حتما و لزوما سیم نیست ممکن است کابل ها نیز تک رشته ای باشند. 

به طور مثال کابل های هوایی، کابل های فشار قوی ممکن است تک رشته ای باشند. 

در نتیجه هر سیم، هادی تک رشته ای می باشد اما هر هادی تک رشته ای سیم نیست.

دامنه ی کاربرد و استفاده ی این دو مورد نیز می تواند بیانگر تفاوت بین این دو باشد. 

سیم ها دامنه ی کاربرد بسیار وسیع تری نسبت به کابل ها دارند و می توان در موارد بیشتری از آن ها استفاده کرد. 

فرق بین سیم و کابل در قدرت آن ها و وظایف شان نیز می باشد. 

کابل ها نسبت به سیم ها قدرت بالاتری دارند.

 به همین سبب وظایف سنگین تری بر عهده ی آن ها می باشد. کابل ها همچنین عایق بندی شده اند و محافظت شده می باشند. 

به همین سبب سیم ها به وضوح قابل دیدن هستند.

 اما کابل ها به راحتی قابل مشاهده نیستند و عایق می باشند.

مشخصات اصلی سیم و کابل که دانستنشان پیش از کاربرد مورد نیاز است چنان که گفتیم به طور عمده شامل جنس و نوع رسانا، نوع روکش و عایق و کاربرد می شود. برای انتقال چنین اطلاعاتی معمولا حروفی با اختصار روی سیم و کابل درج می شود. برای مثال حرف N به معنای این است که جنس سیم، مس است. حرف Y به این معناست که دور هر رشته سیم، عایق پروتو وجود دارد. هم چنین درج این حرف به تنهایی بر روی سیم به معنای کاربرد مکالمه و خبری است.

حروف دیگری نیز وجود دارد که اطلاعات کامل تری به ما می دهد. به طور کلی بر اساس این اطلاعات می توانیم بفهمیم که سیم و کابلی که تهیه می کنیم مثلا برای استفاده در جایی که رطوبت دارد مناسب است یا خیر؛ یا این که آیا این سیم مقاومت و تحمل لازم برای استفاده در سیم کشی ساختمانی را دارد یا خیر. برخی سیم ها ممکن است هم کاربرد روشنایی و هم قابلیت استفاده در سایر لوازم خانگی را داشته باشند در حالی که برخی دیگر مخصوص روشنایی لوستر ها و چراغ ها هستند.

شاید در میان انواع سیم و کابل، نام کابل کواکسیکال را نیز زیاد شنیده باشید. این نوع کابل متشکل از یک سیم مسی در مرکزی ترین قسمت است. این سیم مفتولی تک رشته ای با عایقی دی الکتریک پوشیده می شود. سپس اطراف این عایق را رشته سیم های افشانی دربر می گیرد و کل این مجموعه با یک عایق پلاستیکی نرم پوشانده می شود. این نوع از سیم و کابل را حتما برای سیم آنتن تلویزیون خود تهیه کرده اید. خوب است بدانید که در رابط سایر دستگاه های صوتی و تصویری نیز این نوع از سیم و کابل استفاده می شود.

علت ساخت این کابل به این شکل آن است که سیم داخلی از پارازیت های خارجی محافظت شود. سیم های افشان خارجی به بدنه ی دستگاه وصل می شوند اما سیم ارتباطی اصلی همان سیم تک رشته ای داخلی است.

رنگ بندی سیم و کابل

رنگ بندی عامل مهمی در تولید و کاربرد سیم و کابل است. از آنجا که هر سیم و کابلی در مجموعه کارایی خود را دارد و باید از سایر سیم ها و کابل ها متمایز گردد، رنگ های مختلفی در تولید روکش آن ها به کار می رود.

سیم تک رشته معمولا رنگ بندی مخصوصی ندارد اما معمولا با رنگ سیاه در بازار دیده می شود. در کابل های دو رشته معمولا از رنگ سیاه برای سیم فاز و از رنگ آبی برای سیم نول استفاده می شود. در سیم و کابل سه رشته معمولا یک رشته آبی است. یک رشته زرد یا سبز است و رشته سوم سیاه یا قهوه ای است. همچنین به رنگ های طوسی و سیاه و قهوه ای نیز دیده شده است. در کابل های چهاررشته نیز معمولا همین سه رنگ دیده می شود که رشته چهارم آن هم می تواند به رنگ آبی و هم می تواند سبز یا زرد باشد. در کابل های پنج رشته ای نیز این پنج رنگ اخیر را می بینیم.

این مقاله شامل اطلاعات مفید و مختصری برای شناخت اولیه سیم و کابل و انواع و کاربردهای آن ها بود. برای انتخاب صحیح سیم و کابل مورد نیاز خود و نیز تهیه بهترین کیفیت ها، رسانا کابل راهنمای شما خواهد بود.

سیم و کابل

سیم و کابل از جمله اساسی ترین ملزوماتی است که در تجهیزات و شبکه های برق و تلفن استفاده می شود. بسته به نوع تجهیزات و وسایل یا شبکه های انتقال برق، انواع گوناگونی از سیم و کابل با قابلیت ها و ویژگی های مختلف تولید و در بازار عرضه می شود. در این مقاله اطلاعاتی در این خصوص خواهیم داد.

عوامل طبقه بندی سیم و کابل

مهم ترین نکته در طبقه بندی انواع سیم و کابل سطح ولتاژ موجود است. برای هر سطح ولتاژی نوعی از سیم و کابل لازم است که مناسب آن باشد یعنی تحمل و قابلیت آن سطح ولتاژ را داشته باشد. بسته به این که سیم و کابل در چه وسیله ای یا مداری قرار می گیرد و منبع برق چگونه است، باید تجهیزات و رساناهای مناسبی انتخاب کرد.

مورد دیگر که باید به آن توجه کرد، جنس رسانا و ساختار آن است. برخی رسانا ها ممکن است تنها متشکل از یک رشته ی واحد مفتولی نسبتا ضخیم باشند در حالی که برخی دیگر از رشته های نازک در هم تنیده (افشان) تشکیل شده اند. به هر ترتیب انتخاب نوع سیم و کابل بسته به جنس رسانا و تعداد رشته ها باید متناسب انتخاب شود. همچنین در کنار نوع رسانا، نوع و جنس عایق و روکش که محافظ رساناست نیز مهم است.

در کنار این موارد باید به حفاظت الکتریکی و مکانیکی کار توجه نمود تا هم هدف کار و هم ایمنی محقق شود. سیم و کابل انتخابی باید به عنوان جزئی از مجموعه ای که برای انتقال برق ایجاد شده و با توجه به کاربردی که دارد، کاملا استاندارد و متناسب با دیگر اجزا باشد.

یکی از اصلی ترین وسایل در صنعت برق سیم و کابل ها هستند که برای هدایت جریان الکتریسیته از آنها استفاده می شود . نقش کابل ها بسیار پر اهمیت است که می بایست اصول اولیه در انتخاب و نصب و کاربرد و شرایط نگهداری از آن را به درستی اجرا نمود تا موجبات خسران در این سیستم نگردد. در این مبحث به کابلهای مورد استفاده در پست های برق فوق توزیع و انتقال می پردازیم.
كابل هاي بكار رفته در پست‌هاي فشار قوي از لحاظ كاربرد و سطح ولتاژ به سه دسته كابلهاي فشار متوسط ، فشار ضعيف و كابلهاي فرمان سیستم های حفاظتی تقسيم‌بندي مي‌شوند. در انتخاب کابل ها دانستن خصوصیاتی همچون مواد عايقي ، جنس و تعداد هاديها، سطح مقطع هاديها، جنس غلاف و زره داراي اهمیت مي‌باشد . انتخاب صحیح کابل و نصب آن اهمیت دارد. انتخاب بدون رعایت اصول و استاندارد ها باعث تلفات بیش از اندازه در کابل و یا از بین رفتن خود کابل میشود . لذا با شناخت اصول و استانداردهای تعریف شده برای کابل ها سعی می کنیم بهره وری در این سیستم را به بیشینه برسانیم :
كابل‌ در حقيقت نوعي هادي است كه داراي پوشش عايقي مي‌باشد. ساختمان كابل از بخشهاي مختلفي تشكيل شده است كه عبارتند از هادي، عايق، پوسته عايق، پوسته هادي، پوسته فلزي، پركننده، زره و غلاف كه هر يك وظيفه خاصي را بعهده داشته و در مجموع قابليت هدايت الكتريكي و استقامت الكتريكي، مكانيكي و شيميايي كابل را برآورده مي‌سازند.
در ساختمان كابل‌ها به طور عمده دو دسته مواد هادي و عايق بكار مي‌روند. كابلها اغلب از هاديهايي در مركز، پوشش عايقي، پوسته در اطراف هادي و عايق، زره و غلاف بيروني جهت حفاظت در برابر اثرات شيميايي و مكانيكي تشكيل مي‌گردند.
پوسته فلزي كابل شامل سيم‌ها و نوارهايي است كه در راستاي طول كابل، در اطراف آن، زير يك غلاف بيروني پيچيده مي‌شوند. اين مجموعه مسيري را با امپدانس بسيار پايين براي جريان‌هاي اتصال كوتاه فراهم مي‌آورند.

سیم چیست به زبان حرفه ای!

برای انتقال جریان الکتریکی از مکانی به دیگرمکان از سیم و بافه استفاده می‌شود. عامل انتقال جریان الکتریکی در سیم‌ها فلزّ رسانای جریان می‌باشد.

واژهٔ «سیم»، علاوه بر موردهای برقی، برای سیم گیتار، تار و غیره در سازهای زهی، بهمراه واژهٔ «تار» نیز کاربرد دارد.

کابل چیست به زبان حرفه ای!

بافه یا شاه‌سیم یا کابل (به انگلیسی: Cable)، به یک یا چند سیم یا طناب که در کنار هم یا به صورت بسته، به‌هم‌پیچیده یا به‌هم‌بافته برای شکل‌دادن یک مجموعهٔ یگانه هستند، گفته می‌شود. در مکانیک، کابل‌ها برای بالابردن و کشیدن به کار می‌رود.

در برق، از آن‌ها برای هدایت جریان برق استفاده می‌شود. یک کابل نوری دارای یک یا چند فیبر نوری در یک پوشش محافظ است که از فیبرها محافظت می‌کند. کابل مکانیکی را به‌طور تخصصی‌تر طناب فولادی (یا سیم بکسل) می‌نامند.

شناسائی کابل‌ها

برای شناسائی کابل‌ها از حروفی استفاده می‌شود که روی کابل‌ها نوشته شده‌است برخی از این حرف طبق استاندارد آلمان V.D.E بشرح زیر می‌باشد:

1. N کابل با هادی مسی
2. NA کابل با هادی ألومینیوم
3. Y علامت عایق پرتو دور می‌باشد
4. H علامت ورق متالیزه می‌باشد
5. T سیم تحمل‌کننده در کابل کشی هوایی
6. R حفاظت فولادی نواری شکل
7. Y روکش کمربندی پرتو دور
8. R هادی دایره‌ای شکل می‌باشد
9. E هادی یک رشته و دایره‌ای می‌باشد
10. M هادی چند رشته
11. S هادی بشکل مثلث

    کابل برق

    کابل برق به مجموعه‌ای از یک یا چند سیم که در کنار هم یا به صورت به هم‌ تابیده شده که معمولا توسط لایه‌های محافظی پوشانده می‌شود گفته می‌شود.

    کاربرد کابل برق

    امروزه در صنعت برق بخش عظیمی از توزیع انرژی الکتریکی، به ویژه در کابل فشار ضعیف بوسیله کابل برق انجام می‌گیرد.
    البته برای انتقال انرژی الکتریکی کابل فشار متوسط و کابل برق فشار قوی نیز در برخی موراد از کابل‌های مخصوص استفاده می‌شود.
    کاربرد کابل‌ها در تاسیسات الکتریکی بسیار وسیع و دارای اهمیت زیادی است.

1. سیم و کابل 
   
2. اداری،مسکونی وآسانسور
3. تجهیزات شبکه های توزیع برق
4. لوازم وتجهیزات ارتینگ
5. لوستر-لامپ-چراغ های روشنایی
6. الکترونیک واتوماسیون صنعتی
7. لوازم و تجهیزات مخابرات 
8. شیکه،سانترال،تلفن،مودم،بی سیم،ماینر
9. تابلو برق و ملزومات تابلویی
10. لوازم برق صنعتی
11. پنوماتیک وهیدرولیک
12. برق اضطراری-ژنراتور-یوپی اس-اینورتر
13. تجهیزات ایمنی و کار
14. اعلام واطفاء حریق 
15. انرژی خورشیدی
16. خدمات فنی و مهندسی 
17. ضایعات
18. تجهیزات و ماشین آلات صنعتی
19. سایر لوازم برق 
20. سایر لوازم مخابرات