انواع مختلفی از کابل و سیم بسته به کاربرد و استفاده آنها وجود دارد که در ادامه آنها را معرفی میکنیم.
به انواع کابلها و سیمهایی که برای ارتباطات یا انتقال سیگنال استفاده میشود، کابل ارتباطی گفته میشود. تنها هدف این نوع سیم یا کابل انتقال اطلاعات است. در اینجا سه نوع کابل ارتباطی معرفی میکنیم.
«کابل کواکس یا کواکسیال یا هممحور» (Coaxial Cable) نوعی کابل الکتریکی است که از چهار لایه ساخته میشود و به شکل کواکسیال (با یک محور یا مرکز مشترک) است. قسمت مرکزی کابل کواکسیال یک هادی است که توسط یک لایه پلاستیکی عایق پوشانده شده و یک محافظ یا شیلد فلزی آن را احاطه کرده است. روی آن نیز لایه چهارم عایق پلاستیک قرار دارد.
کابل کواکسیال برای انتقال سیگنال با فرکانس بالا استفاده میشود. به همین دلیل، در آن از سپر یا محافظ فلزی برای جلوگیری از تداخل نویز استفاده میشود. کابل کواکسیال معمولاً برای توزیع سیگنال تلویزیون کابلی، انتقال سیگنال بین آنتنها، فرستنده و گیرنده به کار میرود.
کابل کواکسیال خود به انواع مختلفی تقسیم میشود که هر کدام کاربرد خاص خود را دارند. در ادامه با آنها آشنا میشویم.
کابل کواکسیال هاردلاین یا هلیاکس
«کابل کواکسیال هاردلاین» (Hardline Coaxial) یا خط سخت که بیشتر با نام تجاری آن، یعنی «کابل هلیاکس» (Heliax Cable) شناخته میشود، یک کابل کواکسیال ضخیم است که سیم هادی مرکزی آن از مس و محافظ آن از لولههای مسی یا نقره ساخته شده است. این کابل به طور خاص برای انتقال فرکانس بالا استفاده میشود و میتواند صدها کانال را حمل کند و معمولاً بین یک فرستنده روی زمین و آنتن هوایی نصب میشود.
کابل کواکسیال تشعشعی یا نشتی نوع دیگری از کابل کواکسیال است که در آن، محافظ عمداً به گونهای طراحی شده است تا امواج RF را تابش دهد. در این محافظ شکافهایی تعبیه شده است که برای طول موج RF خاص تنظیم شدهاند و اثر نشتی دوطرفه بین فرستنده و گیرنده را فراهم میکنند. این نوع کابل کواکسیال در مکانهایی که امکان آنتندهی وجود ندارد، مانند تونلهای زیرزمینی، چاه آسانسور و غیره استفاده میشود.
کابل کواکسیال RG-6 متداولترین نوع کابل کواکسیال است که برای انتقال سیگنال در مصارف مسکونی و تجاری استفاده میشود. این کابل از یک سیم مسی جامد با عایق پلاستیکی پوشانده شده توسط یک فویل آلومینیوم و یک محافظ بافته شده برای محافظت در برابر تداخل ساخته شده است. کابل کواکسیال برای انتقال سیگنالهای صوتی و تصویری در کاربردهایی مانند تلویزیون کابلی، سیگنال تلویزیون ماهوارهای و رادیو و غیره استفاده میشود.
«کابل تریاکسیال» (Triaxial Cable) یا «کابل تریاکس» (Triax Cable) نوع دیگری از کابل کواکسیال است که شامل یک لایه دیگر از عایق و محافظ روی محافظ موجود است. سپر دوم یا بیرونی برای محافظت از محافظ داخلی در برابر تداخل الکترومغناطیسی زمین میشود.
«کابل تویناکسیال» (Twin-axial Cable) یا «کابل تویناکس» (Twinax Cable) نوعی کابل کواکسیال است که شبیه RG-6 است، اما به جای یک هادی داخلی، دارای دو هادی داخلی است. در این کابل، دو هادی داخلی عایقبندی شده توسط یک محافظ بافته شده به هم تابیده شدهاند. کابل تویناکسیال برای ارتباط سیگنال با برد کوتاه با سرعت بالا معمولاً برای شبکه اترنت ۱۰ گیگابایتی استفاده میشود.
«کابل کواکس نیمهصلب» (Semi-rigid Coaxial Cable) نوع دیگری از کابل کواکسیال است که در آن غلاف خارجی از مس سخت با یک هادی داخلی است. محافظ بیرونی محافظت بهتری در مقابل تداخل مهیا میکند. محافظ به دلیل ساختار لوله مانندی که دارد، انعطافپذیر نیست و پس از فرمدهی اولیه خم نمیشود.
کابل کواکسیال نیمهصلب
«کابل کواکسیال صلب» (Rigid Line Coaxial Cable) یک شکل اصلاح شده از کابل نیمهصلب است که از دو لوله (محافظ) متحدالمرکز ساخته شده است که از سیگنال توان بالا محافظت بیشتری میکند. در این کابلها از زانو و اتصالات اتصال برای خم شدن استفاده میشود. کابلهای کواکسیال صلب برای انتقال سیگنال توان بالا بین اجزای فرکانس رادیویی فرستنده و آنتن استفاده میشوند.
کابل کواکسیال صلب
این نوع کابل ارتباطی از دو سیم عایق به هم تابیده ساخته میشود تا یک جفت به هم تابیده واحد ایجاد کند. هدف از پیچاندن، کاهش تداخل الکترومغناطیسی یا نویز است. از این کابلها در شبکه اینترنت و ارتباطات تلفنی استفاده میشود.
کابلهای زوج به هم تابیده بیشتر بر اساس محافظت در برابر نویز به دو نوع تقسیم میشوند.
کابل زوج به هم تابیده بدون محافظ: کابلهای زوج به هم تابیده بدون محافظ (UTP) هیچ محافظ اضافی برای محافظت در برابر نویز ندارند. زوجهای پیچ خورده ممکن است نویز را کاهش دهند، اما باز هم از آن تأثیر میپذیرند. از انواع مختلف کابلهای UTP در ساختمانهای مسکونی و تجاری با پهنای باند مختلف، مثلاً CAT2 ،CAT1 و… استفاده میشود.